September 2013, Nederlands

Sorry, geen fotos deze keer.
September 2013 begon nog steeds nat. De eerste twee weken regende het vrijwel elke dag maar bij het vorderen van de maand nam de hoeveelheid duidelijk af. Hal september was het soms wel drie dagen droog en als er dan wat regen viel was het snel en weinig. Op 19 september was er zelfs de eerste harmatan aanwezig. En dat is veel te vroeg.
De Harmatan is een droge harde wind vanuit de Sahara. Vaak, maar niet altijd, waait ie hoog in de lucht, grote hoeveelheden Sahara zand meevoerend. De lucht is dan een beetje rossig gekleurd en heiig. Als je pech hebt zit na zo’n wind alles onder een dikke lag zeer fijn Sahara zand.

September begon ook met een irritant griepje en een stevige rugpijn. Dat griepje, daar kom je wel weer overheen maar die rugpijn was ernstiger. Ik had eind augustus waterleiding lopen aanleggen en een van de verbindingen wilde niet lukken. Zat hierdoor uren gebogen over een gat in de grond tot het eindelijk allemaal waterdicht was. Niet verstandig als je een hernia hebt, maar ja. Het gevolg was dat ik in de ochtend vrijwel niet eens mijn bed meer uit kon. Ik moet echter elke ochtend de poort open doen omdat ik op mijn grond de waterhoogte palen heb staan waar de beheerder van de grote dam drie keer per dag de waterstanden komt opnemen. En als het hek op slot zit, zijn ze niet blij. Wat normaal een 4 minuten loopje is naar het hek, duurde nu 15 minuten. Als een hoog bejaarde strompelde ik heel voorzichtig naar het hek. Voorzichtig omdat een verkeerde beweging me pijnscheuten van rug, via bil, naar kleine teen doet opbrengen. Gedurende de dag, als mijn spieren wat opwarmde ging het wel beter maar pijnloos was ik nooit. En als je dan ook verkouden bent en vaak moest niezen….. ouw.

September was ook de tijd dat ik begon te bedelen om geld, om zo de financiering van de tuin voor Dialakoto te realiseren. Ook dat ging met problemen gepaard. Om de een of andere reden waren mijn online adressenboeken geheel door de war gehaald waardoor ik mijn gehele adresboek moest reconstrueren. Dat deed ik in Excel, maar kon vervolgens die adressen weer niet in mijn mail programma gebruiken. Dat resulteerde weer dat ik voor elke mail elk adres per stuk met knippen en plakken moest invoeren, een heel gedoe wat veel tijd koste. Achter mijn bureau tafel zitten deed ook geen wonderen voor mijn rug, dus alles bij elkaar was het kommer en kwel.

Gelukkig werd, met behulp van wat pakken paracetemol, vitamine C tabletten en een stug volhouden de rugpijn rond de derde week van september dragelijk, droogde de snotlawine op en begon ik me iets beter te voelen. Bestede die paar weken een hoop werk uit aan de dorpelingen van Dialakoto die dat helemaal niet erg vonden. Je moet immers de boel bijhouden. Bladeren moeten worden geharkt, gras moet worden gesnoeid of gemaaid, onkruid gewied en ook het werk van de muur ging door.
Had uiteraard weer de nodige aanvaringen met enge beesten. De meest gevaarlijke was de grote zwarte cobra die zich in mijn kippenhok verschool. Ik wist dat er een slang zat, want wederom lag er elke morgen slechts de bast van een ei op de grond ipv een heerlijk eitje voor mijn ontbijt. Ging dus op zoek en begon met een klein stokje het plastic zeil op te lichten dat tussen muur en rieten dak zit. Dat had ik beter niet kunnen doen want plots begon er iets naar me te hissen, schrok me wild. Zocht een flinke bamboe stok en begon tegen het plastic aan te slaan, tot er een grote zwarte cobra naar beneden viel. Een slag op zijn kop en hij lag te lellepoten. Dit zijn zeer gevaarlijke slangen. Behalve dat ze gif in je ogen kunnen spuiten, is een beet van zo’n lieverd dodelijk, tenminste, als je niet snel naar een ziekenhuis kan komen. En dan te bedenken dat ik elke avond in het donker even het kippenhok in ben geweest om te kijken of er eieren waren. Bah bah.

Trouwen op het platteland van Mali is wat anders dan trouwen in het westen. Bij ons trouwt men vanwege de liefde (meestal), hier is het meer een zakelijke overeenkomst. De vrouw wordt gekocht van de vader, vaak erg jong. Er wordt verwacht dat ze kookt, kinderen krijgt en meehelpt met verbouwen. Dikke vrouwen zijn altijd favoriet geweest maar die traditie begint wat af te nemen. (Boly wil nog steeds heel graag een grote dikke tweede vrouw).
De man en de vrouw leven een beetje langs elkaar heen. Hij doet zijn ding, zij het hare. Samen naar de markt, samen eten, het is er allemaal niet bij. Zij verbouwt pinda’s op een stukje land, hij doet maïs of mille op een ander stukje.
Op die manier is het ook niet vreemd als iemand vier vrouwen heeft. De vrouwen trekken met elkaar op, de man doet zijn echtelijke plicht in de nacht. Stiekem en vlug, zonder dat de vrouw er van zou genieten. Sex is er om babies te maken, en nergens anders voor. Ook geld loopt helemaal langs elkaar heen. Van het geld dat hij verdient krijgt de vrouw een beetje, een beetje gaat naar de moeder en de rest wordt in het grote gat in de hand gestopt. Boly geeft ook nog wat aan zijn broer, die al ik weet niet hoe lang in Bamako studeert. Gebed zonder einde studie denk ik. Wat zij verdient met haar stukje land gaat op aan het kopen van voedsel, soms misschien een nieuw kledingstuk of, als je je erg rijk voelt, een paar oorbellen van namaak glas.

Overigens gaat meestal de eerste vrouw, als de kinderen wat groter zijn, elders wonen. Meestal in de grote stad, om zo een tweede pied-a-terre te hebben. De oudere kinderen, die willen, kunnen en mogen, gaan dan naar een betere school in de grote stad. De man stuurt af en toe wat geld en gaat een of twee keer per jaar op bezoek. Het gaat allemaal wat anders dan bij ons, dat moge duidelijk zijn.
Heb nog nooit een man en een vrouw, nadat ze getrouwd zijn, enige liefelijke dingen tegen mekaar horen zeggen of zien doen. Arm om haar heen, kusje, knuffel. Niks. Het is toch wel een heel andere wereld hoor, en daarom juist zo boeiend. Zijn we in het westen oversexed (echt, dat ga je pas opmerken als je wat langer weg bent), hier is dat helemaal het tegenovergestelde.

Het binnenkomen van giften voor de tuin van Dialakoto vorderde langzaam. 20 september had ik nog net niet de helft bij elkaar, maar er zitten nog wat ijzers in het vuur. Maar zoals het er nu uitziet ga ik de financiering niet rond krijgen. Dan kan ik twee dingen doen. Het project afblazen en het geld retourneren. Dat zou een fiasco zijn, de vrouwen staan allemaal al in de houding om te beginnen. Er is een overeenkomst met de waterleiding maatschappij om aan te sluiten op de irrigatie buis. Er is land. Nee, afblazen doet ik niet! Dan financier ik de rest wel voorlopig zelf. Maar goed, de maand is nog niet om, ik heb nog hoop.

Op 20 september had het al een week niet geregend. De regens zijn te vroeg opgehouden, niet goed voor het gewas dat geplant is. Als een deel van de oogst zou mislukken ontstaan er grote problemen. De maïs rond me heen is echter groot en ziet er goed uit, daar heb ik wel vertrouwen in. De mille is wat aan de kleine kant en heeft nog wat tijd nodig, maar als er niks meer valt gaat dat verschrompelen.
Zag een paar dagen geleden een jochie met een schildpad lopen. Ding was een 30 cm groot, hij had het in de bush-bush gevonden. Wat ga je er mee doen, vroeg ik. Opeten, zegt ie. Wil je hem niet aan mij verkopen, vroeg ik. Nee, want dan hebben we niks te eten. De volgende dag verscheen hetzelfde jochie bij mijn huis, met de schildpad. Hij wilde hem toch wel verkopen. Ik zeg, ik geef je 500 franc er voor (80cent), hij was heel erg blij. Stopte het beest in een kartonnen doos om er later misschien een klein rennetje voor te bouwen, en ging door met mijn werk. Het repareren van een deur die door de termieten was aangevreten. Toen ik na een half uurtje er mee klaar was en ik terug thuis kwam, was de schildpad hem gepeerd. Ik 500 franc armer en de schildpad zijn vrijheid weer, ach, er zijn ergere dingen.

Eind september kwam de regen weer terug gelukkig. Met een paar flinke klappen viel er weer voldoende vocht om de gewassen groot te brengen. Ik verfde de schommelstoel, kocht een paar grote vuilnisemmers, liet een paar lange broeken maken van rest stof die ik al lang op de plank had liggen en begon langzaam met het snijden van het lange en hoge gras dat overal stond. Als de regens echt stoppen droogt dat gras op en is zeer brand gevaarlijk. Nu is het een welkom op mijn grote compost hoop die ondertussen al mooie vruchtbare grond leverd.

Af en toe is het wel eens moeilijk om in de bush bush te wonen. Er is niks degelijk te verkrijgen en het is altijd behelpen. Geen lekkere dingen, geen fruit, yoghurt of kaas, zelfs geen zakje chips. Als ik meel koop op de markt, moet ik het eerst thuis goed zeven. Er komen dan tientallen, soms honderden beestjes uit. Dat doe ik altijd trouw. Het meel gebruik ik zo af en toe om brood te maken of om een sausje voor bij de rijst te binden. Vorige week had ik er ook een brood mee gebakken en heerlijk opgesmikkeld. Toen ik gister de bus met meel open deed dacht ik wat te zien bewegen. Voor de zekerheid pakte ik de zeef er nog maar eens bij en er kwamen honderden meelwormen uit het meel. Dat brood wat ik dus vorige week had gebakken zat dus wel erg vol met eiwitten. Bah.

Hetzelfde geld voor rijst. Dat zit altijd vol met torretjes. Pinda’s , zelfde verhaal. Daarom moet je goed oppassen als je gemalen pinda’s koopt. Pindakaas zeg maar. Dat wordt hier veel gebruikt om sausjes voor bij de rijst te maken. Maar als de dames, die de pinda’s malen, ze niet eerst goed schoon maken, eet je dus eigenlijk gemalen torretjes met pinda’s. Groente die je op de markt koopt ziet er vaak perfect uit. Maar als je de tomaat of paprika door midden snijd, willen ze nog wel eens vol met insecten zitten. Al om is het dus goed oppassen als je iets koopt of eet. Maar ik zal best de nodige insecten naar binnen hebben gewerkt het afgelopen jaar.

Internet blijft een ramp. Heb dan nu wel een Ipad met sim kaart, het mailen lukt redelijk, maar daar houd het dan ook mee op. Een website openen duurt meestal 10 minuten, als ik al geen time-out fouten krijg. Toch blijft de verbinding data staan stampen, ondanks dat ik niks op mijn scherm krijg. Gevolg is dat de data bundel snel op is. Data bundels zijn duur hier. Net als telefoneren. Er is geen concurrentie dus die prijzen blijven hoog. En de service erbarmelijk.

Eind van september waren er weer schermutselingen in het verre noord-oosten van Mali. Kidal om precies te zijn. Erg ver van mijn bed maar er ging een schok door het hele land. Iedereen snakt naar vrede en stabiliteit. Erg is ook dat de westerse media de boel onmiddellijk in de schijnwerpers zet en overdrijft. Kreeg gelijk al mails van toekomstige toeristen die zich zorgen maken en evt hun reis naar Mali willen uitstellen. Beste nieuwe president, doe er eens wat aan!!

Eind september had ik nog niet de helft van het geld voor de tuin van Dialakoto bij elkaar. Erg jammer want zo kan ik het project niet realiseren. Er zit nog wat in de pijplijn maar ik ben bang dat dit niet genoeg gaat zijn. Tegenover de vrouwen ben ik altijd maar positief. Kan moeilijk zeggen dat de boel niet door gaat, ze hebben zich er zo op verheugd. Zal me moeten beraden wat te doen. Of het project uitstellen, of misschien de boel wat veranderen of zelfs verkleinen. Maar had juist het tegenovergestelde in gedachte. Vanwege de enorme animo zou ik het stuk grond beter groter maken dan kleiner. We zullen zien, maar mochten je dit lezen en willen helpen, GRAAG. Kijk voor details in mijn verslag van augustus. Je kan me helpen via bank in Nederland, Bank in Mali, of via western Union. Of het gewoon komen brengen natuurlijk.